ღორის გრიპი და მისი პრევენცია
ღორის გრიპი და მისი პრევენცია
allmedic
ღორის გრიპი და მისი პრევენცია
ღორის გრიპი და მისი პრევენცია

„ღორის გრიპი“ ვირუსული დაავადებაა, რომელიც გამოწვეულია H1N1 ტიპის ვირუსით. სეზონური გრიპის ვირუსის მსგავსად, ვრცელდება ადამიანიდან ადამიანზე ჰაერ-წვეთოვანი გზით - ხველებით, ცემინებით, დაინფიცირებულ საგანთან შეხებით და შემდგომში პირთან, ცხვირთან ან თვალთან  ხელის  მოხვედრისას. H1N1 ხასიათდება ცხელებით, რესპირატორული სინდრომით და მძიმე მიმდინარეობით, შესაძლებელია დასრულდეს ლეტალური გამოსავალითაც კი. H1N1 ვირუსი განსაკუთრებით საყურადღებოა მაღალი რისკის ჯგუფებში, რომელთაც  მიეკუთვნებიან :

  • 5 წლამდე ასაკის ბავშვები;
  • 65 წელს ზემოთ ასაკის მქონე ადამიანები;
  • ორსულები ან ახლად ნამშობიარები;
  • თანმხლები დაავადების მქონე პირები;
  • პათოლოგიური სიმსუქნის დროს (როდესაც სმი >40-ზე);
  • დაქვეითებული იმუნური სისტემის მქონე პირები (ზოგიერთი პრეპარატით ან აივ-ინფექციით გამოწვეული);

H1N1 ვირუსი არ ვრცელდება საკვებით, მათ შორის ღორის ხორცით. ვირუსი იღუპება 75°-100° C-ზე ტემპერატურაზე. კვლევებით დადგინდა, რომ ვირუსი თავის სიცოცხლისუნარიანობას ინარჩუნებს რაიმე ზედაპირზე 2-8 სთ-ის განმავლობაში.

ინფექციის წყაროს წარმოადგენს დაავდებული ან ვირუსის მტარებელი ადამიანი. ვირუსი ვრცელდება სიმპტომების გამოვლენამდე ერთი დღით ადრე ან ავადმყოფობის პერიოდში ერთი კვირის განმავლობაში.

H1N1 გრიპის ვირუსის სიმპტომები ჩვეულებრივი სეზონური გრიპის ვირუსის მსგავსია. ინკუბაციური პერიოდი (პერიოდი ინფიცირებიდან პირველი ჩივილის გამოვლენამდე) გრძელდება 24 სთ-დან საშუალოდ ოთხი დღე, ზოგჯერ კვირაც. ავადმყოფს აწუხებს:

  • ინტოქსიკაცია (მაღალი ტემპერატურა 38°-39° C);
  • გახშირებული სუნთქვა, გაძნელებულია სუნთქვითი მოძრაობა;
  • კანის ლურჯი შეფერილობა;
  • გამოხატული სისუსტე;
  • კუნთების და სახსრების ტკივილი;
  • ღებინების შეგრძნება;
  • ცენტრალური გენეზის ღებინება (გამოწვეულია მაღალი ტემპერატურით);
  • ოფლიანობა, უეცარი თავბრუსხვევა;
  • წყლიანი, წითელი თვალები;
  • დიარეა;

ასევე ვლინდება რესპირატორული სინდრომი (მშრალი ხველა, ყელის ტკივილი, უჰაერობის შეგრძნება). სეზონური გრიპის ვირუსისგან განსხვავებით თავს იჩენს დისპეპსიური სინდრომი - ხშირი ღებინება, კუჭ-ნაწლავის მხრივ დარღვევები. დაავადების მძიმედ მიმდინარეობის შემთხვევაში ყველაზე საშიშ გართულებას  პნევმონია (ფილტვების ანთება) წარმოადგენს, რომელიც თავს იჩენს ადრეულ სტადიაზე (დაავადებიდან 2-3 დღეს). მსგავსი გართულების თავიდან ასაცილებლად აუცილებელია ექიმთან დროული ვიზიტი, რათა მოხდეს ფილტვების მოსმენა და საჭიროების შემთხვევაში რენტგენის გადაღება. გრიპის კონკრეტული ვირუსის ტიპის ან ქვეტიპის დადგენა შესაძლებელია მხოლოდ  ლაბორატორიული კვლევით.

მკურნალობა:  მედიკამენტოზური მკურნალობისას ძირითადად გამოიყენება ანტივირუსული პრეპარატები, ოსელტამივირი (ტამიფლუ) და ზანამავირი (რელენზა). ხშირად ინიშნება დაავადების პირველ-მეორე დღესვე, რათა შემცირდეს დაავადების სიმძიმე და გართულებების რისკი.  რეკომენდებული არაა ანტიბიოტიკების მიღება, რადგან ვირუსის დროს ანტიბიოტიკით მკურნალობა არაეფექტურია. ასევე  მაღალი ტემპერატურის დროს ასპირინის ნაცვლად უმჯობესია გამოყენებული იყოს პარაცეტამოლი, იბუპროფენი (ასპირინი ზრდის რეის სინდრომის განვითარების რისკს -  ხასიათდება ტვინის შეშუპებით, ღვიძლის დაზიანებით). ნებისმიერი პრეპარატის გამოყენებისას აუცილებელია  ექიმის რეკომენდაცია.

პრევენციული  ღონისძიებები - ნებისმიერიი გრიპის ვირუსის დროს რეკომენდებულია:

  • მრავალფეროვანი კვების რაციონი (მდიდარი ცილით, A და C ვიტამინებით, მინერალებით);
  • სითხის დიდი რაოდენობით მიღება (წყალი, ნატურალური წვენები);
  • დასვენება, ძილი (დაქვეითებული იმუნიტეტის გასაძლიერებლად);
  • ხელების ხშირი დაბანა, შესაძლებელია ასევე სპირტის შემცველი სადეზინფექციო საშუალებების გამოყენება;
  • ოთახის ხშირი განიავება;
  • ხალხმრავალი ადგილებისთვის თავის არიდება;
  • H1N1 გრიპის ვირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია (6-თვიდან ზემოთ ნებისმიერ ასაკში). ვაქცინაცია არ იძლევა 100%-იან გარანტიას, თუმცა იცავს გართულებებისაგან.

 

მაშასადამე გრიპის ვირუსი განსაკუთრებით საყურადღებოა ორსულებში, დიაბეტით დაავადებულ და  გულ-სისხლძარღვთა სისტემის მხრივ პრობლემების მქონე პირებში,  მათ ვისაც აქვთ ქრონიკული დაავადებები, როგორიცაა ასთმა, ემფიზემა (ფილტვების დაავადება, რომელიც სუნთქვის დარღვევით და ფილტვებში აიროვანი ცვლის შეფერხებით ვლინდება). H1N1 გრიპის ვირუსის პირველივე სიმპტომების გამოვლენისთანავე აუცილებელია ექიმის მეთვალყურეობა, რათა თავიდან იყოს აცილებული შემდგომი გართულებები.

allmedic