ტანმორჩილი ეწოდება ადამიანს, რომლის სიმაღლე ზრდასრულ ასაკში არ აღემატება 147 სმ-ს, საშუალო სიმაღლე კი 122 სმ-ა.
ტანმორჩილობის ორი ტიპი არსებობს:
- დისპროპორციული, როდესაც სხეულის ზოგიერთი ნაწილი სხვასთან შედარებით პატარა ან დიდია.
- პროპორციული, როდესაც სხეულის სხვადასხვა ნაწილი პროპორციულად მცირე ზომისაა.
დაავადებას საფუძლვად უმთავრესად გენეტიკური მუტაცია უდევს.
დისპროპორციული ტანმორჩილობისათვის დამახასიათებელი სიმპტომებია:
- ნორმალური ზომის სხეული
- მოკლე კიდურები
- მოკლე თითები
- შეზღუდული მოძრაობა იდაყვის სახსარში
- არაპროპორციულად დიდი თავი
- ფეხების პროგრესირებადი გაღუნვა
- ზურგის კონფიგურაციის პროგრესირებადი ცვლილება
- ზრდასრულს ასაკში დაახლოებით 122 სმ სიმაღლე
პროპორციული ტანმორჩილობის ძირითადი გამომწვევი ზრდის ჰორმონის ნაკლებობაა და სიმპტომურად იგი შემდეგნაირად ვლინდება:
- საშუალოზე დაბალი სიმაღლე
- ზრდის შენელება ასაკთან მიმართებაში
- დაგვიანებული ან საერთოდ შეჩერებული სქესობრივი განვითარება გარდატეხის ასაკში
დიაგნოსტიკისათვის მრავალი მეთოდი გამოიყენება, მათ შორისაა:
- სიმაღლის რგულარული განსაზღვრა
- ვიზუალური შეფასება
- სხვდასხვა რადიოლოგიური კვლევები ძვალ-სახსროვანი სისტემის ანომალიების დასადგენად
- გენეტიკური ტესტირებები
- ოჯახური ისტორიის გამოკითხვა
- ზრდისა და სხვა ჰორმონების კვლევები
ტანმორჩილობის მკურნალობა არ გულისხმობს ადამიანის სიმაღლეში ზრდას, იგი მიმართულია მხოლოდ შემაწუხებელი მდგომარეობების შემსუბუქებისაკენ და შეიძლება მოიცავდეს:
- ქირურგიულ მკურნალობას
- ძვლების ზრდის კორექტირება და სწორი მიმართულების მიცემა
- ხერხემლის ფორმის შესწორება და მისი სტაბლიზაცია
- ჰიდროცეფალიის (თავში სითხის დაგროვება) შემთხვევაში ზედმეტი სითხის გამომდევნი შუნტის ჩაყენება
- კიდურების დაგრძელება
- ჰორმონოთერაპია
- ჯანმრთელობის მდგომარეობის მუდმივი კონტროლი
